Windows XP voor beginners (deel 13)

Op de voorgaande pagina's heb je kennis kunnen maken met de diverse aspecten van het Internet maar... het gebruik van Internet is niet geheel zonder gevaar, daarom is een waarschuwing wel op z'n plaats.

Waarom doen ze dat? Tja, daar is geen zinnige reden voor te bedenken maar... het gebeurt wel.

Is er reden tot paniek? Nee hoor, want met de nodige voorzorgsmaatregelen kun je een boel narigheid voorkomen.

Op deze pagina zal ik proberen de mogelijke vormen van aanvallen op een systeem en de gevolgen ervan duidelijk te maken en... natuurlijk ook vertellen wat je er tegen zou kunnen doen.

Popup vensters en ongewenste reclame

Als je aan het surfen bent zal je ontdekken dat er steeds vensters opduiken waarom jij niet had gevraagd. Hinderlijke en meestal ongewenste reclame verschijnt op je scherm en je hebt het er maar druk mee om die extra vensters weer te sluiten.

Op het moment dat dit artikel geschreven wordt is Microsoft hard aan het werk om dit verschijnsel tegen te gaan. In de nieuwste Internet Explorer zal een optie beschikbaar zijn om deze zogenaamde popup vensters te stoppen.

Tussentijds kun je gebruik maken van een extra werkbalk (toolbar), die door diverse ondernemingen wordt aangeboden. Onder andere Google en MSN bieden je die optie en je kunt de toolbar bij hen gratis downloaden en installeren.

Cookies

Een cookie is een bestandje dat tijdens het surfen automatisch op de harddisk wordt weggeschreven. Dankzij die cookies kan een website een terugkerende bezoeker herkennen. Veelal is het gebruik van cookies onschadelijk. Ze dienen het gemak van de surfer en bevatten vaak niet meer dan persoonlijke voorkeuren en een gebruikersnaam.

Een van de meest populaire geruchten over cookies is dat ze in staat zouden zijn om je harddisk te scannen en informatie zouden kunnen verzamelen zoals wachtwoorden, creditcardnummers, documenten e.d. Ook zouden ze lijsten van software, die op jouw harddisk voorkomt, kunnen maken, maar... geen van deze geruchten komt zelfs maar in de buurt van de waarheid.

Je kunt het gebruik van cookies uitschakelen:

Maar als je Internet Explorer zo hebt ingesteld zullen een aantal websites moeizaam of helemaal niet te gebruiken zijn. Je kunt voor bepaalde websites aparte regels instellen, maar een iets lager beveiligingsniveau instellen is vermoedelijk een betere keuze.

Je kunt van tijd tot tijd alle cookies veilig wissen, er gaat niets aan verloren, behalve dan de informatie voor pagina's waarop jij bijvoorbeeld een abonnement hebt, want die weten dan ook niet meer wie je bent en in die gevallen zal je dus een gebruikersnaam en wachtwoord weer opnieuw in moeten vullen.

Virus, Worm, Trojan

Dit soort bestanden zorgt ervoor dat, als ze worden opgestart, een systeem besmet raakt. De gevolgen hoeven niet altijd desastreus te zijn, maar in veel gevallen is dat wél het geval. Vaak heeft dit tot gevolg dat een systeem opnieuw geïnstalleerd moet worden en soms is zelfs dat geen oplossing meer... Virussen kun je per e-mail, via chat programma’s en uitwisseldiensten ontvangen of zelf downloaden van een website! Ze kunnen ook verborgen zitten in (spel)programma’s.

Om dit probleem tegen te gaan is een betrouwbaar antivirus programma noodzakelijk. Meestal wordt dat al meegeleverd bij de aanschaf van een computer, maar als dat niet het geval was dan is het aan te raden dit zo snel mogelijk te installeren!

En daar blijft het niet bij, want er verschijnen steeds nieuwe virussen dus is het zaak om het antivirus programma up-to-date te houden door de laatste definitie bestanden te installeren. Gelukkig hoef je dat niet steeds zelf te doen, de meeste programma's hebben daarvoor een optie beschikbaar zodat dit 'updaten' automatisch gebeurt.

Een firewall gebruiken

Je hebt al een goed antivirus programma geïnstalleerd en je bent uiteraard voorzichtig met het downloaden en/of aannemen van bestanden, omdat je nu eenmaal nooit zeker weet of die wel veilig zijn. Is het dan toch noodzakelijk om een firewall te installeren?

Reken maar! Want gevaarlijke bestanden worden lang niet altijd als aanhangsel aan een e-mailtje verzonden! Een goede firewall kan dus, net als het antivirus programma een goede hulp zijn om besmetting tegen te gaan.

Windows XP heeft een ingebouwde firewall, die is op zich niet zo sterk maar biedt toch een stukje veiligheid (met de komst van servicepack 2 voor Windows XP wordt die wel sterk verbeterd!).

Windows XP firewall inschakelen:

Tussentijds kun je natuurlijk ook gebruik maken van een geavanceerde firewall die bij veel van de antivirus pakketten wordt aangeboden.

Het antivirus programma en de geavanceerde firewall zullen een waarschuwing tonen als er een poging wordt gedaan om het systeem te besmetten, het is verder aan jou om dan de juiste keuze te maken.

Ad- en Spyware

De software maakt gebruik van jouw Internet verbinding dus... jij draait ook nog eens voor de kosten op die anderen voor je maken. Te gek voor woorden eigenlijk. En nog afgezien daarvan kan je modemsnelheid behoorlijk worden vertraagd, want als er maar genoeg ad- en spyware is geïnstalleerd dan is het modem vrijwel continue bezig met het verzenden van data, waar jij niets aan hebt maar wel dataverkeer van je afpakt!

Spam (ongewenste reclame per e-mail)

Spam, junkmail, het is maar hoe je het noemen wilt. Zeker is dat niemand daarop zit te wachten, maar het is een steeds toenemend verschijnsel dat ondanks alle maatregelen gewoon blijft bestaan.

Ondanks maatregelen en wetsvoorstellen van de Europese Unie lijken veel landen nog geen haast te maken met het nemen van maatregelen tegen deze hinderlijke vorm van reclame, dus... zullen we dat voorlopig nog zelf moeten doen.

Bij de meeste antivirus programma's kan naast de firewall ook een antispam programma worden aangeschaft en sommige bedrijven bieden zelfs een compleet pakket met alle mogelijke hulpmiddelen in één koop.

Een aantal Internet aanbieders hebben ook een oplossing voor je in de vorm van een antivirus en antispam abonnement, dat wordt soms gratis, of anders tegen een kleine vergoeding aangeboden.

Als gratis alternatief zou je een programma als PopTray kunnen gebruiken.

Voorkomen is beter dan genezen

Er zijn dus een aantal hulpprogramma's ter beschikking, maar daarnaast blijft het zaak om attent te blijven bij al wat je doet:

1. Wees spaarzaam met het verstrekken van je e-mail adres, vaak wordt dat gebruikt in berichten aan meerdere personen en op die manier razendsnel verspreid en dat is een dankbare bron voor spammers.
    
2. Stuur geen zogenaamde viruswaarschuwingen of kettingbrieven door, het zijn vrijwel zeker nep berichten (hoaxes) en ze zorgen alleen maar voor een extra belasting voor het Internet verkeer.
    
3. Open geen aanhangsels als in een bericht niet wordt vermeld waarom het gaat en waarvoor men het stuurt en al helemaal niet als dat van onbekenden komt.
    
4. Download geen programma's van het Internet als je niet zeker bent van de bron! ZDNet, Softseek, Tucows en dergelijke websites zijn wel betrouwbaar, maar vaak worden ook bijvoorbeeld 'gratis' screensavers aangeboden en... die programma's hebben soms ook een onaangenaam extraatje aan boord.
    
5. Wees in het algemeen uiterst voorzichtig als het gaat om het installeren van gratis programma's, want juist die worden vaak het duurst betaald.
    
6. Als je een chat of ander Peer-to-peer programma gebruikt kan ook dat je besmette bestanden bezorgen. Sla dergelijke bestanden op en controleer ze, voor je ze gaat gebruiken, met je antivirus programma.
    
7. Kies bij twijfel de zekerste weg. Liever een bericht of bestand verloren of gemist dan een besmet systeem.
    
8. Laat je antivirus programma tenminste eens per week een complete systeem scan uitvoeren, want stel dat je toevallig iets hebt gemist...

Zoals je ziet kun je met een beetje moeite en wat voorzorgsmaatregelen, ondanks alle gevaar van buitenaf, plezierig en onbezorgd blijven Internetten...