Help, mijn computer doet het niet meer!

Allereerst wil ik je vertellen dat het alleen lezen van dit artikel weinig zin heeft. Het is raadzaam om het ook ergens op te slaan of af te drukken, want... als je de informatie nodig hebt kun je er vrijwel zeker niet meer bij, in dat geval is je systeem vermoedelijk al niet meer in staat om op te starten, of toch tenminste niet meer in staat om je op deze pagina terug te brengen

Ik hoor het nogal eens, "Gisteren heb ik de computer gewoon uitgezet en toen ik hem daarnet op wilde starten deed hij het niet meer." En dat kan natuurlijk, maar als je nu vraagt hoe komt dat? Dan moet ik je het juiste antwoord schuldig blijven.

Voorkomen is beter dan genezen! Is het antwoord op die vragen. Maak voor je iets gaat veranderen of installeren een herstelpunt. Maak regelmatig reservekopieën van je belangrijke data en bewaar van al je belangrijke documenten een kopie in een speciaal voor dat doel gemaakte map op je harddisk of nog liever op een floppy- of ZIP disk.

Het voordeel van die speciale map is dat je in tijden van nood de bestanden snel even naar een ander opslagmedia kan kopiëren. Denk hierbij aan bestanden als documenten, het adresboek, je favorieten en de lopende e-mail berichten, om er maar een paar te noemen. Na een systeemcrash kun je vaak nog wel in veilige modus opstarten en heb je de gelegenheid om alsnog je bestanden veilig te stellen.

Het repareren van een systeem valt meestal wel mee en in het ergste geval zal je het opnieuw moeten installeren, maar als je geen reservekopieën hebt gemaakt dan zal je, als het even tegen zit vrijwel zeker alle persoonlijke data voorgoed kwijt zijn!

Laten we eens kijken wat we met het gecrashte systeem kunnen doen. Als je nog niet teveel gerommeld hebt dan zal de schade snel hersteld zijn.

Onlangs geïnstalleerde programma's verwijderen

Als je kort geleden een nieuw programma hebt geïnstalleerd of opgewaardeerd dan doe je er goed aan om in veilige modus op te starten en die installatie ongedaan te maken.

Heb je nieuwe hardware gemonteerd?

Verwijder die dan of koppel ze af. Probeer daarna nog eens normaal op te starten, als dat lukt dan is het zaak om uit te vinden of de hardware geschikt is voor jouw systeem of dat, bij externe apparaten, de aansluitkabels in orde zijn. Mogelijk zijn er jumpers op de verkeerde plaats gezet?

Systeemherstel

Was het voorgaande niet het geval? Dan kun je proberen om de storing op een andere manier te verhelpen. Windows XP gebruikers hebben daarbij een voordeeltje, want dat heeft een prima herstel optie. Start de computer en druk tijdens het starten een paar keer op F8, doe dat net voordat Windows op wil gaan starten, anders lukt het niet om een keuzemenu in beeld te krijgen.

Gelukt? Dan heb je nu het keuzemenu voor je met onder andere de mogelijkheid om op te starten met de 'Laatste bekende juiste configuratie'. Kies die om het systeem op te starten en… als dat lukt kun je ook alle volgende keren weer normaal opstarten.

Niet gelukt? Start dan de computer opnieuw op en druk weer een paar keer op F8. Kies dit keer ”Veilige modus” uit het keuzemenu. Als de computer nu wel opstart kun je met de optie systeemherstel proberen de situatie op te lossen.

Kies een herstelpunt en volg de instructies, na een herstart, die wat langer duurt dan normaal zou het probleem verholpen moeten zijn.

Maak je geen zorgen over de kleuren op je beeldscherm, in veilige modus wordt met zo min mogelijk attributen opgestart, ook de stuurprogramma's voor de videokaart worden niet gebruikt, vandaar die vreemde kleuren.

Door deze herstelwerkzaamheden gaat er geen data verloren, documenten, favorieten en e-mail worden niet aangetast en al je programma’s werken als vanouds. Installaties, instellingen en updates blijven bewaard, behalve die welke na het gekozen herstelpunt werden toegepast, die ben je kwijt.

Dus als je bijvoorbeeld kort geleden je antivirus programma nog had opgewaardeerd dan zal je dit nogmaals moeten doen om weer up-to-date te zijn, dat geldt ook voor andere tussentijdse programma en systeem updates en instellingen.

Windows Millennium systemen hebben een soortgelijke hersteloptie, maar die vindt je op een andere plaats. Klik achtereenvolgens Start, Programma's, Bureau-accessoires, Systeemwerkset, daar vind je de optie Systeem herstellen.

Windows 98 gebruikers hebben die optie niet, zij kunnen de nu volgende mogelijkheid gebruiken, die overigens ook op andere Windows systemen van toepassing is.

Attributen uitschakelen met MSConfig

Start de computer in veilige modus. Ga naar Start, Uitvoeren en type MSConfig. Kies de tab Opstarten en verwijder de vinkjes voor alle programma’s die worden opgestart, maak je geen zorgen, want je kunt ze later gewoon weer aanvinken. Sluit het venster af en start de computer opnieuw op, dit keer een normale start.

Als alles normaal werkt kun je de vinkjes weer aanzetten. Zet ze niet allemaal tegelijk aan, als op zeker moment de computer weer in storing valt dan weet je wie of wat de boosdoener was.

Command.com vermist

Het komt wel eens voor dat het systeem tijdens het opstarten vraagt om het bestand command.com. Misschien heb je dat per abuis verwijderd of ben je het op een andere duistere wijze kwijtgeraakt. Hoe dan ook, je computer zal zonder dit bestand niet op kunnen starten.

Heb je naast Windows 98 ook Windows XP geïnstalleerd en dat later weer verwijdert, dan krijg je soms te maken met een soortgelijk probleem, in dit geval zal command.com wel gevonden worden maar, tijdens het opstarten van Windows 98 blijft de computer vragen om de (inmiddels verwijderde) versie van XP.

In beide gevallen is de oplossing eenvoudig. Start de computer op met behulp van je oude Windows 98 opstartdiskette, kies voor een opstart zonder ondersteuning voor cd-rom, want die heb je even niet nodig en het opstarten gaat dan wat sneller.

Als het systeem is opgestart type je sys a: c: en drukt op Enter

De systeembestanden op de harddisk zullen worden vervangen door die welke op de diskette staan en daarmee is het probleem opgelost.

Tot zover de mogelijkheden tot herstel, is het hiermee niet gelukt, dan heb je een echt probleem en blijkt dat erger dan verwacht. Mogelijk zal het systeem opnieuw moeten worden geïnstalleerd maar… als het goed is heb jij dan van je belangrijkste data al een reservekopie opgeslagen, dus ook dan valt de schade nog wel mee en kost het herstel alleen wat meer tijd.

Tip: Op veel systemen is vaak veel harddiskruimte beschikbaar en is het mogelijk om de harddisk op te delen in partities, anderen hebben misschien wel een extra harddisk, dus voldoende ruimte om een reservekopie op te slaan. In dat geval zou je gebruik kunnen maken van een programma als Norton Ghost of Powerquest Drive Image. Dat zijn beide prima hulpmiddelen om een reservekopie te maken van een compleet systeem. Als het dan eens fout gaat kun je met zo’n 10 minuten een systeem repareren, dat wil zeggen, terugbrengen in de staat zoals het was toen de reservekopie werd gemaakt.

Alle veranderingen na die tijd ben je kwijt, want als de reservekopie wordt teruggezet wordt de bestaande data gewist. Jammer, maar altijd beter dan een compleet nieuwe installatie en... je kunt natuurlijk ook van tijd tot tijd een extra kopie maken, dat kost je nog eens 10 minuten, maar het spaart je later wel veel werk en tijd.