Gratis programma's, wat betaal je daarvoor?

Over Ad- en Spyware heeft Ome Wil al eerder een artikel geschreven, daarin staat ook te lezen wat je kunt doen om besmetting te voorkomen, desondanks wordt een aantal gebruikers alsnog onaangenaam verrast als zij ontdekken dat hun computer ondanks alle genomen voorzorgen toch besmet is geraakt. In de meeste gevallen is men er zich dan ook niet van bewust hoe en wanneer de Ad- en Spyware werd geïnstalleerd.

De grootste plaag is het aanbod van leuke programma's, ze zijn gratis dus zeer in trek maar, terwijl je zo'n programma installeert wordt er tegelijkertijd nog het een en ander op je harddisk gezet. Kan dat nou zomaar? Is dat dan niet tegen alle regels in?

Jawel, dat kan! En het is niet tegen de regels in, omdat je daar zelf toestemming voor gegeven hebt tijdens het installeren van de software, want toen dat schermpje met de voorwaarden voorbijkwam heb je wél zelf op Akkoord geklikt

Maar... zelfs al zou dat niet zo geweest zijn, wat kun je ertegen doen?

De beste remedie is om, voor je gratis software installeert, eerst even op het Internet te kijken of er informatie over zo'n programma beschikbaar is. Er zijn aardige websites voor dat doel, bijvoorbeeld Spyware Guide (vooralsnog alleen in het Engels). Maar ook Google, AltaVista of een andere zoekrobot kunnen je van dienst zijn.

Type bijvoorbeeld maar eens hotbar als zoekwoord, als resultaat zie je tal van pagina's met kreten als Adware, Spyware, Parasiet en Beware! Antivirus programmakers bieden software om hotbar te verwijderen en... dat zou voor jou dus voldoende reden moeten zijn om dit stukje gratis software niet te installeren, ondanks alle mooie beloften (voor alle duidelijkheid, Hotbar is geen Microsoft product, al doen sommige reclames dat wel vermoeden!).

Hotbar is een nog tamelijk onschuldig stukje software en het doet niet eens veel meer dan informatie over jouw surfgedrag verzamelen om vervolgens met persoonsgerichte reclame te reageren maar, er zijn ook heel wat agressievere programma's in omloop!

MyWebSearch, IBIS Toolbar, CasinoPalazzo en CoolWebSearch zijn zo maar een paar van die programma's (toevoegingen) waar je eigenlijk best wel buiten kan, want veel ervan bevatten spyware (informatie stelen) en de andere toch tenminste wel adware (ongewenste, uit het niets opduikende reclame).

WebDialer, Dial XS, DownloadWare e.d. zijn nog lastiger, want dergelijke programma's zijn in staat om een Internetverbinding over te nemen, waardoor je ongemerkt via een andere dan de gebruikelijke verbinding, tegen een hoog tarief, aan het Internetten bent! (Dit geldt alleen bij gebruik van een telefoonmodem).

Als je op het Internet of in de spyware gids geen alarmerende berichten kon vinden en daarom besluit om dat stukje gratis software toch maar te installeren, let dan goed op tijdens dat proces, want in de voorbijkomende vensters is vaak informatie beschikbaar waarin je wordt gevraagd of je al dan niet akkoord gaat met het installeren van extra werkbalken, sponsors e.d. Soms heb je de keuze om de software zonder extra bagage te installeren. Bijvoorbeeld Messenger Plus en MSN Messenger bieden die optie.

Maar... vaak heb je geen keuze, behalve wel of niet installeren, dan verschijnt alleen het venster met de voorwaarden en vervolgens wordt alle extra (meestal verborgen) software ook geïnstalleerd. 'Dat is op zich toch niet zo erg', zou je zeggen, 'want als het niet bevalt kun je het toch weer gewoon verwijderen?'.

Helaas, daar zit nu net het probleem! Eenmaal geïnstalleerd krijg je vaak wel een optie om de software te verwijderen, maar als je die hebt gebruikt blijkt dat in veel gevallen de 'verwijderde' software hardnekkig terug blijft keren!

Let ook goed op bij het websurfen, soms wordt je gevraagd om een ActiveX plugin te installeren, vaak met alle kwalijke gevolgen van dien, want ook daarmee kan men soms weer informatie verzamelen.

Er zijn ook gratis programma's die wel betrouwbaar zijn

Natuurlijk zijn er uitzonderingen, programma's van gerenommeerde en bekende firma's zijn goed te gebruiken en die kun je inderdaad simpel verwijderen en... sommige gratis software is ook betrouwbaar. Werkbalken van Google, MSN, AltaVista e.d. kun je met een gerust hart installeren.

Ook de gratis versie van IncrediMail is veilig te gebruiken, je kunt er fraaie berichten mee maken. Er wordt geen Ad- en Spyware geïnstalleerd, maar aan elke e-mail wordt bij het verzenden wel een reclame voor IncrediMail toegevoegd. Die verdwijnt als je besluit om de betaalde versie van het programma te gebruiken.

Kort samengevat, gratis is vrijwel nooit voor niets en heel vaak zit er ergens wel een addertje onder het gras. Zoek altijd eerst naar meer informatie en let goed op tijdens het installeren van onbekende gratis software en... wees uiterst voorzichtig met de opduikende venstertjes, want een klik op Ja kan een boel ellende veroorzaken!